Ձեր կարծիքով որոնք են էկոհամակարգերի կարևորագույն հատկանիշները: Ինչու՞
Էկոհամակարգը կամ էկոլոգիական համակարգը՝ կենսաբանական համակարգ է, որը կազմված
է
կենդանի
օրգանիզմների
համայնքից`
բիոցենոզից,
նրանց
բնակության
միջավայրից՝
կենսատոպից,
կապի
համակարգից՝
որը
էներգիայի
և
նյութի
փոխանակություն
է
իրականանում
նրանց
միջև։
Ցանկացած
միասնություն,
որը
ներառում
է
տվյալ
տեղամասում
գտնվող
բոլոր
օրգանիզմները
և
փոխհարաբերությունների
մեջ
է
մտնում
ֆիզիկական
միջավայրի
հետ
այնպես,
որ
համակարգի
ներսում
էներգիայի
հոսքը
ստեղծում
է
հստակ
որոշված
տրոֆիկական
կառուցվածք,
տեսակային
բազմազանություն
և
նյութերի
շրջապտույտ, կոչվում է էկոլոգիական համակարգ, կամ էկոհամակարգ։ Էկոհամակարգը ինքնավերականգնվող
համակարգ
է
և
գոյության
նախապայմանը
էներգիայի
հոսքն
է:
Էկոհամակարգը
գտնվում
է
նորմալ
վիճակում,
երբ
նրա
բաղկացուցիչները
կատարում
են
իրենց
գործունեությունը:
Երբ
էկոհամակարգի
բաղադրիչը
թերի
է
կատարում
իր
ֆունկցիան,
վնասվում
է
ողջ
էկոհամակարգը:
Էկոհամակարգերը
ձևավորվում
են
ժամանակի
ընթացքում:
Բնական
էկոհամակարգերում
գոյություն
ունեն
բազմաթիվ
տեսակներ:
Ինչպիսի էկոհամակարգեր են ձեզ շրջապատում, ինչ առանձնահատկություններ ունեն
նրանք:
էկոհամակարգերը լինում են երկու տեսակ՝ բնական և արհեստական: Մեզ շրջապատող արհեստական էկոհամակարգի օրինակ է՝ ագրոէկոհամակարգը,
որ
այն
չի
ինքնավերականգնվում:
Ագրոէկոհամակարգերը
ստեղծվել
են
մարդու
միջամտությամբ,
որպեսզի
ստացվի
գյուղատնտեսական
արտադրանք:
Մեզ
շրջապատող
էկոհամակարգի
օրինակ
է
գետը:
Սակայն
ի
տարբերություն
ագրոէկոհամակարգի,
եթե
չլինի
մարդու
միջամտությունը՝
այն
կվերականգնվի:
Ինչպես
է
ազդում
մարդը
ձեզ
շրջապատող
էկոհամակարգերի
կենսագործունեություն
վրա:
Ինչպես է ազդում մարդը ձեզ շրջապատող էկոհամակարգերի կենսագործունեություն վրա:
Մարդու ազդեցությունը մեծամասամբ վնասակար է անդրադառնում էկոհամակարգերի կենսագործունեության
վրա։
Օրինակ՝
որսորդությամբ
զբաղվելով,
առանց
տեղեկացված
լինելու,
մարդը
կարող
է
շատ
կենդանիների
տեսակներ
ոչնչացնել։ Բնական էկոհամակարգ է օրինակ լիճը: Լճում բնակվող բույսերն ու կենդանիները ինքնավերականգնվում են բնականոն
ձևով,
բայց
մարդու
միջամտության արդյունքում տեղի չի ունենում նյութերի և էներգիայի լրիվ շրջապտույտ, խախտվում է սննդային շղթան, որն էլ իր հերթին բերում է լճում ձկնատեսակների ոչնչացմանը: Օրինակ
՝
Սևանա
լիճում
մարդիկ
մի
քանի
տարի
առաջ
կատարելով
ահռելի
քանակություններով
որս, ոչնչացրին լճի ձկնատեսակների համարյա ամբողջ
պաշարը: Այսօր լճում որսը արգելված է:
Ինչ տեղի կունենա էկոհամակարգերի հետ, եթե պակասի Էներգիայի, ֆոսֆորի, ածխածնի ու ազոտի հոսքը (յուրաքանչյուր տարբերակը ներկայացնել
առաձին):
Էներգիա
Կյանքի ընթացքի համար կարևոր նախապայման է
էներգիայի և
նյութերի անընդհատ կատարվող շրջապտույտը: Երբ
էներգիան հոսքի ընթացքում պակասում է
հարկավոր է
կրկին էներգիա ստանալ: Եթե էներգիան չունենա հոսք, ապա
էկոհամակարգերը կվերանան: Էներգիայի միակ աղբյուրը պրոդուցենտներն են։ Ավտրոտրոֆները
իրենցից
ներկայացնում
են
էկոհամակարգի
տրոֆիկական
մակարդակը։
Ֆոսֆոր, Ազոտ
Ֆոսֆորի և Ազոտի հոսքի նվազման հետևանքով հնարավոր չի լինի իրականացնել սպիտակուցների սինթեզ և կխաղտվի
դրանց
շրջանառությունը
էկոհամակարգերում:
Ածխածին
Ածխաթթու գազը կլանվում է ֆոտոսինթեզի ժամանակ, որի արդյունքում սինթեզվում են բույսերի հյուսվածքները կազմող գլյուկոզ
և
այլ
օրգանական
նյութեր:
Հետագայում
գլյուկոզը
և
այլ
օրգանական
նյութերը,
տեղափոխվելով
սննդային
շղթաներով,
առաջացնում
են
էկոհամակարգի
մնացած
բոլոր
կենդանի
օրգանիզմների
հյուսվածքները:
No comments:
Post a Comment