Thursday, December 15, 2016

Ամանորը Բրազիլիայում

Եթե շատ երկրներ հակված են մտածել, որ Ամանորն ընտանեկան տոն է, ապա Բրազիլիայում ամեն ինչ հակառակն է: Ամանորն այստեղ ընդունված է նշել ակումբներում, սրճարաններում, լողափին: Ամանորի նախօրեին բրազիլական քաղաքները պատվում են սպիտակով: Եվ սա ոչ թե այն պատճառով, որ այդ օրը պրակտիկորեն ձյուն չտեսած այս երկրում ձյուն է իջնում:

Wednesday, December 7, 2016

Կենսոլորտ

Երկրագնդի ամենամեծը և ամենակենդանիներով բնակեցված ոլորտը կենսոլորտն է: Կենսոլորտ ընդգրկում է ջրոլորտը, քարոլորտի վերին և մթնոլորտի ստորին շերտերը: Այդ շերտերում կան միջավայրի այնպիսի պայմաններ, որոնք նպաստավոր են կենդանի օրգանիզմների համար:

Tuesday, November 29, 2016

Արևորդի 6-րդ փառատոն

<<Արևորդի>>  6-րդ փառատոնի առիթով մենք՝ լրագրողների խմբով գնացել էինք Մոսկվա կինոթատրոն <<Նավթավազաների կարաոկե>> ֆիլմը դիտելու:

Կինոյի սյուժեն այսպիսին էր: <<Ֆօրթ Մաքմյուրեյի>> ընկերությունը զբաղվում է նավթավազաներով ու նրանից բոլորը բողոքում են: Ֆիլմը այդ ընկերությունում աշխատող մարդկանց մասին էր, ովքեր իրենց կամքին հակառակ էին աշխատում, ու իրենց սփոփում են կարաոկեներում երգելով: Ֆիլմը մեզ չհետաքրքրեց հենց սկզբից: Կարծում եմ՝ կհետաքրքրեր,եթե թարգմանված լիներ: Ավելի ճիշտ, այն լավ թարգմանված չէր, թարգմանությունը գրվում է ներքևում ու մենք ստիպված էինք կարդալ: Իսկ կարդալն  արդեն իսկ ձանձրացնող էր, ու երբեմն էլ չէի հասցնում կարդալ: Թարգմանությունը անհաջող էր. թարգմանված էր բառացի հայերենով:

Thursday, October 13, 2016

Եթե արև լինեի

Ես չեմ ուզում արև լինել: Չեմ ուզում, որովհետև ես աստղ եմ: Աստղերը ինձ նման են… Չէ ավելի ճիշտ ես եմ աստղերի նման: Արևը և լուսինը միշտ բոլորի ուշադրության կենտրոնում են: Արևը լույս է տալիս և երբ նրան ես նայում, նա վառում է. ասես այն աղջիկներից լինի, ովքեր ուզում են իրենց տեսնել, բայց երբ նայում ես, սկսում են խայթել: Իսկ լուսինը ասես գեղեցիկ աղջիկ լինի, ում բոլորը նկատում են և ով ամեն օր նոր հագուստ է փոխում: Իսկ ես աստղ եմ̀ երբեք չեմ մարում, բայց միշտ ինչ-որ մեկի ստվերի տակ եմ լինում: Միշտ ինձ ինչ-որ մեկը ծածկում է, և ես ինչքան էլ չեմ ուզում, միշտ այդ մարդու ստվերի տակ եմ լինում: Թե առավոտյան, թե երեկոյան, արևի թե լուսնի ժամանակ ես լինում եմ. ուղղակի ինձ չեն նկատում:

Tuesday, October 11, 2016

Կոմիտասը լեգենդ էր...


Ավետիք Իսկահակյանը Կոմիտասին լեգենդ էր անվնում: Կարդալուց հետո հիշում եմ այսքանը, ճիշտ  է ̀ ոչ բառացի, բայց միտքը այս էր: Կամիտասը բալետ կամ  օպերա չի գրել: Եղել է Հայաստսնի տարբեր գավառներում ու գյուղերում հավաքել, նոտագրել է ժողովրդից լսած երգերը, մշակել ու նորից տվել ժողովրդին: Հեռուստացույցով ինչ որ երգ լսելիս անմիջապես կարող ենք ասել. «այս մեկը իսպաներն է, իսկ մյուսը գերմաներեն» իսկ Կոմիտասը դրանք մշտակեց և այնքան հայկական դարձրեց, որ լսելուց ասես̀  «այս մեկը հայերեն է»: Մեր ազգը մյուսներից տարբերվում է իր երգով, պարով, տարազներով կամ հենց կանոններով: Կոմիտասը այդ երգը մշակեց ոչ թե ստեղծեց կամ գրեց

ՌՆԹ և ԴՆԹ

 Բոլոր կենդանի օրգանիզմների և որոշ վիրուսների զարգացման և կենսագործունեության գենետիկական հրահանգները պարունակող նուկլեինաթթու: Վերջինները, սպիտակուցներն ու ածխաջրերը կյանքի համար անհրաժեշտ երեք կարևորագույն մակրոմոլեկուլներն են։

ԴՆԹ

Դեզօքսիռիբոնուկլեինաթթու ԴՆԹ բոլոր կենդանի օրգանիզմների և որոշ վիրուսների զարգացման և կենսագործունեության գենետիկական հրահանգները պարունակող նուկլեինաթթու։ Վերջինները, սպիտակուցներն ու ածխաջրերը կյանքի համար անհրաժեշտ երեք կարևորագույն մակրոմոլեկուլներն են։ ԴՆԹ-ի մոլեկուլները սովորաբար կրկնակի պարույրներ են՝ կազմված երկու երկար կենսապոլիմերներից, որոնք էլ իրենց հերթին կազմված են նուկլեոտիդներից։ Յուրաքանչյուր նուկլեոտիդ կազմված է ազոտային հիմքից, ածխաջրից և ֆոսֆորական թթվի մնացորդներից։ ԴՆԹ-ի մոլեկուլների հիմնական դերը տեղեկատվության երկարատև պահպանումն է։ ԴՆԹ-ի այն հատվածները, որոնք ծածկագրում են սպիտակուցներ, կոչվում են գեներ, իսկ ԴՆԹ-ի չծածկագրող հատվածներն ունեն կառուցվածքային նշանակություն կամ մասնակցում են ծածկագրող հատվածների ակտիվության կարգավորմանը։

Sunday, September 25, 2016

Իմ ուսուսցիչուհին միյակ և անկրկնելին...

Ես չեմ ուզում պատմել իմ սիրել կամ չսիրելի ուսուցիչների մասին, պատմելու եմ իմ առաջին ուսուսչուհու ̀ իմ ընկեր Լուսինեի, կամ ինչպես բոլորը գիտեն ̀ Լուսինե Փաշայանի մասին: Նա ոչ միայն մեր ուսուսչուհին էր, այլև մեր դպրոցի ̀ Նոր դպրոցի տնօրենը: Հիշում եմ,  երբ նա դարձավ տնօրեն, միևնույն էր, նա միշտ ժամանակ էր գտնում մեզ համար: Երբ մտնում էինք գրասենյակ, նա միշտ մեզ գրկում էր և ինչ- որ բանով հյուրասիրում: Խենթություններ շատ էինք անում

Thursday, September 22, 2016

Իմ երազած Հայաստանը...

Իմ երազած Հայաստանը այն չէ ինչ հիմա է: Առաջին բանը, որ ուզում եմ հզոր Հայսատան  ունենալն է: Երբ հզոր լինենք կունենանք զարգացած և տեխնոլոգիպես հարուստ երկիր: Կունենանք շատ աշխատատեղեր, հարուստ տնտեսություն, երկրի մասին հոգացող մարդիկԿարծում եմ ̀ այդ դեպքում արտագաղթը կվերանա: Ուզում եմ հզոր բանակ̀   ուժեղ ու քաջ զինվորներով: Նրանք կլինեն մեր սահմանը պաշպանողները

Tuesday, September 20, 2016

Դա նշանակում է, որ պետք է լավ տիրապետել հայոց լեզվին...

«Գիտեցեք, որ իմ կյանքի ամենամեծ երջանկությունը եղել է և կմնա, քանի ապ­րում եմ, հայոց լեզվին տիրապետելը: Ցանկանում եմ երջանկություն բոլորիդ: Դա նշանակում է, որ պետք է լավ տիրապետել հայոց լեզվին»:

Ինչ եք կարծում՝ ինչու է հայոց լեզվին տիրապետելը Վիկտոր Համբարձումյանը համարում երջանկություն: Երբևէ պատկերացրել եք, որ մենք ̀ հայերս, դադարենք խոսել հայերեն: Երբեք այդ մասին չեմ մտածել, բայց հիմա հանկարծ մտքովս անցավ: Հիմա ուրիշ հարց. լսե՞լ եք մի երկրի մասին, որը անկախ է, բայց չի խոսում իր պետական լեզվով: Ես չեմ լսել, ուրեմն եթե մենք հայերեն չխոսեինք անկախ չէինք լինի: Իմ լեզուն հայերենն է, իմ հայերենը աշխարհի ամենագեղեցիկ լեզուն է: Իսկ գիտեք, որ հայերենը համարվում է աշխարհի ամենադժվար լեզուներից մեկը: Ծիծաղելի է, երբ մտածումը ես, որ դու ամեն օր խոսում ես այդ լեզվով, ու չես էլ մտածում, որ այն ուրիշների համար այքան դժվար է: Հենց դրա համար ես երջանիկ եմ, որ տիրապետում եմ աշխարհի ամենադժվար, բայց և ինձ համար ամենագեղեցիկ լեզվին:

Ինչ անկախ երկիր̀ առանց սեփական դրոշի: Ու այդ դրոշի առանձնահատկությունն այն է, որ գույներից մեկը ծիրանագույնն է. ոչ մի այլ պետության դրոշի վրա չկա այդ գույնը, երևի նրա համար, որ ուրիշ ոչ մի պետություն ծիրան չունի: Կարճ ասած ̀ հպարտ եմ, որ հայ եմ, կրում եմ միակ դրոշը, որը ունի ծիրանի գույն: Տոնդ շնորհավոր, իմ Անկախ Հայաստան:

Thursday, September 15, 2016

Մեր առաջին այցը Գյումրի որպես լրագրող

«Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիրի Հեղինակային կրթական ծրագրերի սեպտեմբերյան ամենամյա ստեղծագործական 11-րդ հավաքի արտագնա կլոր սեղանի նախագծով այցելեցինք Գյումրու Հովհ. Թումանյանի անվան թիվ 3 ավագ դպրոց: Դպրոցը 75 տարվա պատմություն ունի, համագործակցում է Գերմանիայի և Ավստրիայի քույր դպրոցների հետ:Ունի կայք, որը, ճիշտ է, մեր կրթահամալիրի կայքի նման չի թարմացվում, բայց հրապարակվում են դպրոցի իրադարձությունները, իրենց բաց դասերը:
Մեզ մեծ ջերմությամբ դիմավորեցին, շատ բարձր տրամադրությամբ: Մենք նախ անցկացրեցինք մեդիադաս, որի ընթացքում ներկայացրեցինք մեր կրթահամալիրը, կայքը, մեր նախագծերը, ակումբները, մեր մասին ամեն ինչ: Գյումրեցի աշակերտներին հատկապես հետաքրքրեց մարզաձևերի լայն ընտրությունը, մեդիաուսուցումը, ընտրությամբ գործունեությունը, մեր գրադարանը: Նրանց շատ ոգևորեց «Բարձունքի նվաճում» նախագիծը: 

Monday, September 12, 2016

Եռօրյա Սևան


Ամսի 9-11-ը մենք ̀ մի խումբ ճամբարասերներ, անցկացրինք Սևանի «Ժայռ» ռազմամարզական ճամբարում: Միսս Բուշի, ընկեր Մարալի և մի քանի վեցերով , երկու ութերով,երկու իններով և մեկ տասով հանգստանում էինք Սևանի ափին ̀ վրաններում: Խաղերով, խոսելով, ծիծաղելով, հայոց լեզվի ֆլեշմոբով, լողալով, բարձունք հաղթահարելով, և մեր շրջապատը մաքրելով, վիճելով (դե իհարկե ամեն ճամբարի ամենակարևոր մասից մեկը), հաշտվելով երեք անմոռանալի Սևանային օր անցկացրինք:
Ամեն ինչ նույնն էր մինչև ավտոբուս նստելը, տեղավորվելը.ինչպես միշտ առավոտյան պարապմունք, երգեր, պարեր և բարձր տրամադրություն: Առաջին դասից անմիջապես հետո շատ հարմար տեղավորվեցինք ավտոբուսում և ժպիտներով շարժվեցինք Գեղամա հրաշքին ընդառաջ: Ճանապարհը երկար էր ̀ գրեթե երկու ժամ, ու մի քիչ էլ ձանձրալի, բայց շատ սպասված: Երբ տեղ հասանք Սևանը ժպիտով մեզ ողջունեց, ու այնպես էր շողում այնպես, որ անընդհատ ուզում էիր նայել նրա փայլին ̀ գիշեր թե ցերեկ: Այնտեղ մեզ նաև երկու շուն դիմավորեցին  ̀ Մաքսը, իսկ մյուսի անունը չեմ հիշում:

Wednesday, September 7, 2016

Աղասի Այվազյան «Եկեղեցի»

axasi-ayvazyanԻնձ համար Աղասի Այվազյանի «Եկեղեցի» էսսեն ավելի շատ նման է առակի: Երբ կարդացի այս տողերը̀  «Հավատացյալը մոմ էր վառում` իր թշվառաքրտինք հոգեկան կուտակումները ուղղելով երկինք», «Մաթեմատիկոսը մոմ էր դնում հավուր պատշաճի` ընկերոջ  կողքին լինելու համար»: Այն սովորեցնում է ոչ թե մոմ վառել, այլ միշտ ընկերոջ, հարազատի և ընտանիքի կողքին լինել: Հոգևոր կապը նրա համար ամենակարևորն էր

Tuesday, May 17, 2016

Ամերիկյան կատակներ հայերենով

Two years after Tom and Elizabeth married, they went to live in a small flat in a big city. They were both quite young: Tom was twenty-six and Elizabeth was twenty-two. Tom worked in a bank, and Elizabeth worked in a big office. 
Elizabeth always cooked the dinner when they got home, and when they had meat, Tom always cut it up when they sat down to eat. While Tom was cutting the meat up one evening, Elizabeth said to him, ‘When we were first married, Tom, you always gave me the bigger piece of meat when you cut it, and you kept the smaller one for yourself. Now you do the opposite: you give me the smaller piece and keep the bigger one for yourself. Why do you do that? Don’t you love me any more?’ Her husband laughed and answered, ‘Oh, no, Elizabeth. It isn’t that! It’s because you’ve learned to cook now!

Թարգմանություն.