Ջազ

Ջազը ժամանակակից պրոֆեսիոնալ երաժշտության ժանր է: 1880-ականներին ԱՄՆ-ի հարավային նահանգներում`  սևամորթ ստրուկների միջավայրում ծնվեց ջազը: Ջազը կառուցվածքով և առանձնահատկություններով արևմտաաֆրիկյան (սևամորթների) և արևմտաեվրոպական (սպիտակամորթների) 300-ամյա երաժշտական ավանդույթների միահյուսումն է: Ջազի ծնդավայրը Նոր Օռլեանն է, որտեղ 1917 թ-ին «Օրիջինալ Դիքսիլենդ Ջազ-Բանդ» խումբը թողարկել է առաջին ձայնապնակը:

Ջազը սկզբից տարածվում է հյուսիսային և հյուսիս-արևելյան նահանգներում: 1920–30-ական թվականներին, երբ Արևմտյան Եվրոպայում ընդունվել է ամերիկյան ջազային երաժշտությունը, ԱՄՆ-ում այն արդեն ճանաչված ու սիրված էր: Այդ ժամանակաշրջանը հայտնի է որպես «ջազային տենդի» տարիներ, երբ ջազն արագորեն տարածվել է ողջ աշխարհում: Ջազը Սևամորթ ստրուկների թախծոտ երգերի և անգլիական ժողովրդական մեղեդիների  միահյուսումն է: Հորինվածքային սկզբունքներով արտահայտել է սևամորթների հույզերն ու ազատության ձգտումը, բայց և միաժամանակ աֆրիկացիներին բնորոշ դժվար և պարային ռիթմով: Բերված ստրուկները հիմնականում մի տեսակի էին լինում, բայց շատ հաճախ իրար չէին հասկանում: Դրա համար պետք էր մի ընդանուր մշակույթ: 1940-ական թվականների 2-րդ կեսից բի-բոփ ուղղությամբ սկսվել է ժամանակակից ջազի զարգացումը: Հետագայում հաջորդել են քուլ, ֆրի, մոդալ, վոկալ, լատինո և ժամանակակից ջազի այլ ուղղություններ: Հիմա էլ Ջազը շարունակում է իր հետքը թողնել համաշխարհային երաժշտություն մեջ: Ջազի ազդեցությամբ համաշխարհային երաժշտության մեջ ստեղծվել են ժամանակակից փոփ երաժշտության տարբեր ոճեր: Ջազի առաջին դասական գործերից են Ջորջ Գերշվինի «Բլյուզի ոճով ռապսոդիան» և Դաշնամուրային կոնցերտը: Հայաստանում առաջին ջազային նվագախմբերն ստեղծվել են 1935 թ-ին: 1936թ. Բացվեց Երևանի «Մոսկվա» կինոթատրոնը և բացման առաջին օրից եղել է ջազային նվագախումբ, որը ղեկավարել է երաժշտագետ Ռոբերտ Աթայանը: 2005 թ-ից Երևանում կազմակերպվում են ջազի ամենամյա փառատոներ: